"नवीनव्यापारप्रवृत्तीनां वैश्विकराजनैतिकस्थितेः च सूक्ष्मं परस्परं गूंथनं"_समाचारः सूचना च

अमेरिकनराजनीतेः केचन विकासाः उदाहरणरूपेण गृह्यताम्, यथा लोकतान्त्रिकराष्ट्रीयसमित्या सह सम्बद्धाः क्रियाकलापाः एते आन्तरिकराजनैतिककार्याणि इव दृश्यन्ते, परन्तु ते वैश्विकव्यापारस्य दिशां अनवधानेन प्रभावितयन्ति

स्थूलस्तरात् वैश्विकराजनैतिकपरिदृश्ये परिवर्तनं आर्थिकनीतिषु समायोजनं प्रेरयिष्यति । यदा कस्यचित् देशस्य राजनैतिकनेतृत्वं परिवर्तते, अथवा तस्य राजनैतिकनिर्णयप्रवृत्तयः परिवर्तन्ते तदा तस्य व्यापारनीतयः तदनुसारं परिवर्तन्ते । अस्मिन् शुल्कस्य समायोजनं, व्यापारसम्झौतानां पुनर्वार्तालापः, विशिष्टोद्योगानाम् समर्थनं वा प्रतिबन्धः वा अन्तर्भवितुं शक्नोति ।

यथा, अमेरिकीसर्वकारस्य निर्णयाः अन्यैः देशैः सह तस्य व्यापारसम्बन्धं प्रभावितं कर्तुं शक्नुवन्ति । यदि अमेरिकादेशः कतिपयेषु आयातितवस्तूनाम् उपरि शुल्कं वर्धयति तर्हि न केवलं सम्बन्धितदेशानां निर्यातकम्पनीनां प्रत्यक्षं प्रभावः भविष्यति, अपितु वैश्विकआपूर्तिशृङ्खलायाः पुनर्गठनं अपि भवितुम् अर्हतिकृतेसीमापार ई-वाणिज्यम्सामान्यतया अस्य अर्थः व्ययः वर्धितः, कठिनतरः विपण्यप्रवेशः, परिचालनप्रतिमानानाम् समायोजनं च ।

सूक्ष्मस्तरस्य राजनैतिकघटना अपि प्रभावं कर्तुं शक्नुवन्तिसीमापार ई-वाणिज्यम् उद्यमस्य विशिष्टसञ्चालनेषु प्रभावः भवति। यथा, राजनैतिकनिर्वाचनकाले अनिश्चिततायाः कारणेन उपभोक्तृविश्वासस्य न्यूनता भवितुम् अर्हति, येन क्रयनिर्णयाः प्रभाविताः भवन्ति ।अथवा, कस्यचित् राजनैतिकव्यक्तिस्य टिप्पणीः नीतिप्रस्तावश्च विपण्यां आतङ्कं जनयितुं शक्नुवन्ति, विनिमयदरस्य उतार-चढावं जनयितुं शक्नुवन्ति, ततः प्रभावं जनयितुं शक्नुवन्तिसीमापार ई-वाणिज्यम्व्यावसायिकव्ययनिर्धारणं लाभमार्जिनं च।

तदतिरिक्तं राजनैतिकवातावरणस्य स्थिरता अपि अस्तिसीमापार ई-वाणिज्यम् विकासाय महत्त्वपूर्णविचाराः।स्थिरं राजनैतिकं वातावरणं प्रदातुं शक्नोतिसीमापार ई-वाणिज्यम् पूर्वानुमानीयविपण्यनियमाः कानूनीसंरक्षणं च प्रदातुं उद्यमैः दीर्घकालीननियोजनाय निवेशाय च अनुकूलः भवति । तद्विपरीतम् राजनैतिक-अशान्तिः अथवा नित्यं नीति-परिवर्तनं उद्यमानाम् व्यावसायिक-जोखिमान् वर्धयिष्यति, निवेशकान् च निवर्तयिष्यति ।

अमेरिकादेशस्य लोकतान्त्रिकराष्ट्रीयसमितेः घटनां प्रति प्रत्यागत्य यद्यपि उपरिष्टात् अमेरिकादेशस्य आन्तरिकराजनैतिकविषयः अस्ति तथापि तया प्रेरितानां श्रृङ्खलाप्रतिक्रियाणां श्रृङ्खला वैश्विकव्यापारव्यवस्थायां प्रसृता भवितुम् अर्हति विशेषतः वर्तमानस्य अङ्कीययुगे,सीमापार ई-वाणिज्यम्चीनस्य विकासः स्थिरस्य, मुक्तस्य, पूर्वानुमानीयस्य च अन्तर्राष्ट्रीयवातावरणस्य उपरि अत्यन्तं निर्भरः अस्ति ।

सीमापार ई-वाणिज्यम् उदयमानव्यापारप्रतिरूपत्वेन वैश्विकग्राहकानाम् शॉपिङ्गपद्धतिं उद्यमानाम् विक्रयरणनीतिषु च क्रमेण परिवर्तनं कुर्वन् अस्ति । परन्तु तस्य विकासः एकान्ते न विद्यते, अपितु वैश्विकराजनैतिक-आर्थिक-सामाजिक-आदिभिः कारकैः परस्परं सम्बद्धः, प्रभावितः च भवति ।

तान्त्रिकदृष्ट्या .सीमापार ई-वाणिज्यम् कुशलरसदव्यवस्थानां, भुगतानव्यवस्थानां च उपरि अवलम्ब्यताम्। परन्तु विभिन्नेषु देशेषु नीतयः, नियमाः, नियामकानाम् आवश्यकताः च एतेषां प्रणालीनां संचालने सीमां स्थापयितुं शक्नुवन्ति । उदाहरणार्थं, केचन देशाः आँकडासुरक्षाविचारात् बहिः सीमापार-भुगतान-सूचनायाः प्रवाहं सख्तीपूर्वकं नियन्त्रयितुं शक्नुवन्ति;अथवा ते रसद-कम्पनीनां परिचालन-योग्यतायाः परिवहन-मानकानां च उपरि अधिकानि आवश्यकतानि आरोपयितुं शक्नुवन्तिएते नीतिभेदाः प्रतिबन्धाः च वर्धन्तेसीमापार ई-वाणिज्यम्परिचालनव्ययः, लेनदेनदक्षतां न्यूनीकरोति, तस्मात् तस्य विकासवेगः प्रभावितः भवति ।

विपण्यमाङ्गस्य दृष्ट्या उपभोक्तृक्रयणव्यवहारः अपि राजनैतिककारकैः परोक्षरूपेण प्रभावितः भवति । राजनैतिकस्थिरता आर्थिकसमृद्धिः च येषु देशेषु उपभोक्तृणां क्रयशक्तिः, क्रयणस्य इच्छा च प्रायः अधिका प्रबलं भवति, येषु क्षेत्रेषु राजनैतिक-अशान्तिः अथवा आर्थिक-मन्दी भवति, तेषु उपभोक्तारः अधिकं सावधानाः भवितुम् अर्हन्ति, अनावश्यक-उपभोग-व्ययस्य न्यूनीकरणं च कर्तुं शक्नुवन्तिएतत् कृते उपयोगी भवतिसीमापार ई-वाणिज्यम्उद्यमानाम् कृते अस्य अर्थः अस्ति यत् तेषां विभिन्नेषु प्रदेशेषु विपण्यमागधां उपभोगप्रवृत्तिं च अधिकसटीकरूपेण ग्रहीतुं आवश्यकं भवति तथा च उत्पादरणनीतयः विपणनयोजनाश्च समये समायोजितुं आवश्यकाः सन्ति।

तदतिरिक्तं अन्तर्राष्ट्रीयराजनैतिकसम्बन्धानां तनावः अथवा शिथिलता अपि प्रभावं जनयिष्यतिसीमापार ई-वाणिज्यम् प्रभावं कुरुत।व्यापारयुद्धानि, प्रतिबन्धाः च इत्यादयः राजनैतिकसाधनाः कतिपयेषु देशेषु व्यापारबाधानां वृद्धिं जनयितुं शक्नुवन्ति, सीमितं कुर्वन्तिसीमापार ई-वाणिज्यम् विकासस्थानम्।तद्विपरीतम्, मैत्रीपूर्णः अन्तर्राष्ट्रीयसहकार्यः, व्यापारसम्झौतानां हस्ताक्षरं च व्यापारबाधां निवारयितुं प्रवर्धनं च कर्तुं साहाय्यं कर्तुं शक्नोतिसीमापार ई-वाणिज्यम्समृद्धेः ।

सारांशतः, २.सीमापार ई-वाणिज्यम् चीनदेशस्य विकासस्य वैश्विकराजनैतिकपरिदृश्यस्य च मध्ये निकटः जटिलः च सम्बन्धः अस्ति ।उद्यमानाम् नीतिनिर्मातृणां च एतत् पूर्णतया अवगन्तुं आवश्यकं, साधयितुं सक्रियरूपेण प्रतिक्रियां दातुं च आवश्यकम्सीमापार ई-वाणिज्यम्वैश्विकव्यापारस्य सततविकासः समृद्धिः च।

"नवीनव्यापारप्रवृत्तीनां वैश्विकराजनैतिकपरिदृश्यानां च सूक्ष्मं परस्परं संयोजनम्"।