한어Русский языкEnglishFrançaisIndonesianSanskrit日本語DeutschPortuguêsΕλληνικάespañolItalianoSuomalainenLatina
अद्यतनस्य वैश्विक-आर्थिक-एकीकरणस्य जगति विभिन्नेषु देशेषु राजनैतिक-गतिशीलतायाः प्रभावः अन्तर्राष्ट्रीय-व्यापारे भवितुम् अर्हति । एकः विकासशीलः देशः इति नाम्ना बाङ्गलादेशस्य व्यापारक्षेत्रे राजनैतिकस्थितौ परिवर्तनस्य प्रभावः उपेक्षितुं न शक्यते । खालेदा जिया इत्यस्याः प्रकरणस्य इव एषा राजनैतिकघटना न केवलं बाङ्गलादेशे आन्तरिकराजनैतिकविवादः अस्ति, अपितु अन्यैः देशैः सह देशस्य व्यापारसहकार्यं परोक्षरूपेण अपि प्रभावितं कर्तुं शक्नोति।
अन्तर्राष्ट्रीयव्यापारस्य विकासः स्थिरराजनैतिकवातावरणस्य उपरि निर्भरं भवति । देशस्य राजनैतिकस्थिरता अधिकं विदेशीयनिवेशं आकर्षयितुं, व्यापारं प्रवर्धयितुं, आर्थिकवृद्धिं च प्रवर्धयितुं शक्नोति । परन्तु राजनैतिक अस्थिरता, नेतृत्वपरिवर्तनं वा नीतिपरिवर्तनं वा निवेशकानां विश्वासं कम्पयितुं शक्नोति, तस्मात् व्यावसायिकनिर्णयान् प्रभावितं कर्तुं शक्नोति । बाङ्गलादेशं उदाहरणरूपेण गृहीत्वा राजनैतिकस्थितेः अनिश्चितता विदेशीयकम्पनीनां निवेशकाले अधिकं सावधानतां जनयितुं शक्नोति, यतः नीतिपरिवर्तनेन तेषां व्यापारहितं प्रभावितं भविष्यति इति भयम् अस्ति
अन्तर्राष्ट्रीयव्यापारे आपूर्तिशृङ्खलायाः स्थिरता महत्त्वपूर्णा अस्ति । तथा च राजनैतिककारकाः आपूर्तिशृङ्खलायाः सामान्यसञ्चालनं बाधितुं शक्नुवन्ति। यथा, राजनैतिकघटनानां कारणेन सामाजिका अशान्तिः कारखानानां उत्पादनं रसदपरिवहनं च प्रभावितं कर्तुं शक्नोति, यस्य परिणामेण मालवितरणे विलम्बः भवति, उद्यमानाम् कृते व्ययः वर्धते च
विपण्यमाङ्गस्य दृष्ट्या राजनैतिकपरिवर्तनानि उपभोक्तृणां क्रयणक्षमतां क्रयणस्य इच्छां च प्रभावितं कर्तुं शक्नुवन्ति । अस्थिरराजनैतिकवातावरणं आर्थिकमन्दतां, निवासिनः आयस्य न्यूनतां च जनयितुं शक्नोति, येन विपण्यमागधा संकुचिता भविष्यति । बाङ्गलादेशस्य विपण्यस्य उपरि अवलम्बितानां कम्पनीनां कृते एतत् निःसंदेहं महत् आव्हानं वर्तते।
तदतिरिक्तं राजनैतिकघटनानि व्यापारनीतिषु समायोजनं अपि प्रेरयितुं शक्नुवन्ति । आन्तरिकराजनैतिकदबावस्य अथवा आर्थिककठिनतानां प्रतिक्रियायै सर्वकारः व्यापारसंरक्षणवादीनीतिः स्वीकुर्वितुं, शुल्कं वर्धयितुं, व्यापारबाधां स्थापयितुं इत्यादिकं कर्तुं शक्नोति, यत् अन्तर्राष्ट्रीयव्यापारस्य मुक्तप्रवाहस्य बाधकं भवति
बाङ्गलादेशस्य स्थितिं प्रति प्रत्यागत्य खालेदा जिया-प्रसङ्गेन उत्पन्नः राजनैतिक-अशान्तिः अन्तर्राष्ट्रीय-स्तरस्य देशस्य प्रतिबिम्बं विश्वसनीयतां च प्रभावितं कर्तुं शक्नोति |. अन्तर्राष्ट्रीयसमुदायः स्वस्य निवेशवातावरणं प्रश्नं कर्तुं शक्नोति, यत् बाङ्गलादेशस्य व्यापारसम्बन्धं अन्यैः देशैः सह निवेशसहकार्यं च प्रभावितं करिष्यति।
परन्तु एतादृशराजनैतिकपरिवर्तनानां सम्मुखे कम्पनयः पूर्णतया शक्तिहीनाः न भवन्ति । ते जोखिमप्रबन्धनस्य सुदृढीकरणं, विपण्यविन्यासस्य विविधतां, उत्तमसरकार-उद्यमसम्बन्धस्थापनम् इत्यादीनां रणनीत्याः माध्यमेन सम्भाव्यजोखिमान् न्यूनीकर्तुं शक्नुवन्ति
अनिश्चिततायाः सामना कर्तुं उद्यमानाम् कृते जोखिमप्रबन्धनस्य सुदृढीकरणं कुञ्जी अस्ति । उद्यमानाम् राजनैतिकगतिशीलतायां निकटतया ध्यानं दातुं, जोखिमचेतावनीतन्त्राणि स्थापयितुं, प्रतिक्रियायोजनानि पूर्वमेव निर्मातुं च आवश्यकता वर्तते । यथा - यदा स्थितिः अशांता भवति तदा कच्चामालं पूर्वमेव आरक्षितुं शक्यते, उत्पादनयोजना च समायोजयित्वा हानिः न्यूनीकर्तुं शक्यते ।
विविधविपण्यविन्यासः उद्यमानाम् एकस्मिन् विपण्यनिर्भरतां न्यूनीकर्तुं शक्नोति । यदा देशस्य राजनैतिकस्थितिः अस्थिरः भवति तदा कम्पनयः निरन्तरव्यापारविकासं निर्वाहयितुम् अन्येषु स्थिरविपण्येषु संसाधनं स्थानान्तरयितुं शक्नुवन्ति ।
उत्तमः सर्वकार-उद्यम-सम्बन्धः स्थापनम् अपि अतीव महत्त्वपूर्णम् अस्ति । स्थानीयसर्वकारेण सह निकटसञ्चारः सहकार्यं च निर्वाहयित्वा कम्पनीभ्यः नीतिप्रवृत्तिः अधिकतया अवगन्तुं, अनुकूलनीतिसमर्थनार्थं प्रयत्नः कर्तुं, संकटसमये सर्वकाराद् सहायतां समर्थनं च प्राप्तुं साहाय्यं कर्तुं शक्यते
सारांशेन यद्यपि बाङ्गलादेशे राजनैतिकपरिवर्तनेन अन्तर्राष्ट्रीयव्यापारस्य कृते आव्हानानि आगतानि तथापि तेषां कृते कम्पनीभ्यः स्वरणनीतिषु चिन्तनस्य समायोजनस्य च अवसराः अपि प्राप्ताः। वैश्वीकरणव्यापारवातावरणे कम्पनयः परिवर्तनस्य निरन्तरं अनुकूलतां प्राप्य एव स्पर्धायां अजेयाः एव तिष्ठितुं शक्नुवन्ति ।
