समाचारं
मुखपृष्ठम् > समाचारं

कृत्रिमबुद्धेः नूतनक्षेत्रे मार्गदर्शक-शिक्षुसम्बन्धः सामग्रीनिर्माणे परिवर्तनं च

한어Русский языкEnglishFrançaisIndonesianSanskrit日本語DeutschPortuguêsΕλληνικάespañolItalianoSuomalainenLatina

सामग्रीनिर्माणस्य दृष्ट्या अपि अस्मिन् महत् परिवर्तनं भवति । एकः उदयमानः घटना क्रमेण जनानां ध्यानं आकर्षयति अर्थात् स्वचालितसामग्रीजननप्रौद्योगिकी ।

यद्यपि स्वचालितसामग्रीजननेन कार्यक्षमतायाः उन्नतिः अभवत् तथापि तया बहु चिन्तनं अपि प्रेरितम् । यथा - सामग्रीयाः गुणवत्तां विशिष्टतां च न्यूनीकरोति वा ? किं तया निर्मातृणां नवीनतां कर्तुं प्रेरणा नष्टा भविष्यति?

तत्सह "महाशिक्षुः प्रसिद्धं आचार्यं करोति" इति अवधारणायाः कृत्रिमबुद्धेः क्षेत्रे महत् महत्त्वम् अस्ति । छात्राणां उत्कृष्टं प्रदर्शनं नवीनसाधनानि च इति अर्थः, येन शिक्षकानां प्रतिष्ठा, स्थितिः च प्राप्तुं शक्यते । अवधारणायां एषः परिवर्तनः शिक्षाप्रतिमानानाम् प्रतिभाप्रशिक्षणपद्धतीनां च निरन्तरं नवीनतां चालयति ।

सामग्रीनिर्माणं प्रति प्रत्यागत्य वयं ज्ञातुं शक्नुमः यत् स्वचालितजननप्रौद्योगिकी "प्रसिद्धाः शिक्षकाः उत्तमप्रशिक्षुणां जन्म ददति" इति पारम्परिकप्रतिरूपस्य सदृशं किञ्चित्पर्यन्तं भवति इदं पूर्वनिर्धारित-एल्गोरिदम्-माडल-आधारितं सामग्रीं जनयितुं यत् मानकीकृतं प्रतीयते परन्तु आत्मायाः अभावः भवितुम् अर्हति । परन्तु यथार्थतया बहुमूल्यं सामग्रीं प्रायः निर्मातुः अद्वितीयदृष्टिकोणस्य गहनचिन्तनस्य च आवश्यकता भवति, यत् "महानः शिक्षुः प्रसिद्धं शिक्षकं करोति" इति तर्कस्य अधिकं सङ्गतं भवति

यथार्थतः उत्तमसामग्री न सरलशब्दराशिः, अपितु जनानां हृदयं स्पृशति, अनुनादं उत्तेजयति, मूल्यं च प्रदाति इति किमपि । एतदर्थं निर्मातृणां प्रेक्षकाणां आवश्यकताः गभीररूपेण अवगन्तुं, नूतनानां विषयाणां दृष्टिकोणानां च निरन्तरं अन्वेषणं करणीयम् । स्वचालितजननप्रौद्योगिक्याः अस्मिन् विषये स्पष्टतया सीमाः सन्ति ।

सूचनाविस्फोटस्य युगे उच्चगुणवत्तायुक्तसामग्रीणां उपयोक्तृणां आग्रहः अधिकाधिकं तात्कालिकः अभवत् । ते गहनं, उष्णं, व्यक्तिगतं च सामग्रीं तृष्णां कुर्वन्ति। परन्तु स्वयमेव जनिताः लेखाः प्रायः एतासां आवश्यकतानां पूर्तये कठिनाः भवन्ति ।

अतः, स्वचालनप्रौद्योगिक्याः प्रचलनस्य सन्दर्भे सामग्रीनिर्माणस्य मूल-आशयस्य गुणवत्तायाः च कथं लम्बनं करणीयम्? एतदर्थं निर्मातृभिः स्वक्षमतासु गुणसु च निरन्तरं सुधारः करणीयः, नवीनतां कर्तुं, सफलतां च कर्तुं साहसं कर्तुं च आवश्यकम् अस्ति ।

एकतः भवन्तः निरन्तरं नूतनं ज्ञानं कौशलं च शिक्षितुं निपुणतां च प्राप्नुवन्ति, लेखनस्तरं चिन्तनक्षमता च सुधारयितुम् अर्हन्ति। अपरपक्षे अस्माभिः जीवनस्य तीक्ष्णदृष्टिः, वस्तूनाम् अद्वितीयदृष्टिः च स्थापयितव्या, अधिकमूल्यं सामग्रीं च खनितव्यम् ।

तत्सह, स्वचालितजननप्रौद्योगिक्याः भूमिकां वयं पूर्णतया अङ्गीकुर्वितुं न शक्नुमः । केषुचित् विशिष्टेषु परिदृश्येषु, यथा आँकडा-रिपोर्ट्, वार्ता-सारांशः इत्यादिषु, एतत् कार्य-दक्षतां सुधारयितुम्, जनानां कृते सुविधां च प्रदातुं शक्नोति । परन्तु अस्माभिः तस्य प्रयोगस्य व्याप्तिः स्पष्टीकृत्य अतिनिर्भरतां परिहरितव्या।

संक्षेपेण, कृत्रिमबुद्धिविकासस्य तरङ्गे अस्माभिः न केवलं प्रौद्योगिक्या आनयितस्य सुविधायाः पूर्णः उपयोगः करणीयः, अपितु सामग्रीनिर्माणस्य सारस्य मूल्यस्य च पालनम् अपि करणीयम्, अन्वेषणं नवीनतां च निरन्तरं करणीयम्, उपयोक्तृभ्यः उत्तमसामग्री च प्रदातव्या।